အေမရိကန္
ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနရဲ့ ႏိုင္ငံတကာကုန္သြယ္မႈ
စီမံခန္႔ခြဲေရးရံုးကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပထမဆံုး ဖြင့္လွစ္ေတာ့မွာ
ျဖစ္ပါတယ္။
Johns Hopkins တကၠသိုလ္က S...AIS (SAIS (Paul H. Nitze School of Advanced International Studies ) သုေတသနဌာနမွာ ၾကာသပေတးေန႔ က ျပဳလုပ္တဲ့ “အာရွပစိဖိတ္ေဒသ အေမရိကန္ အနာဂါတ္ စီးပြါးေရး ဆိုင္ရာ ေဟာေျပာပြဲ” မွာ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ႀကီး Penny Pritzker က အခုလိုေျပာၾကားလိုက္တာ ျဖစ္ၿပီး ဇြန္လထဲမွာ သူကိုယ္တိုင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္မွာ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစံု ကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က ေျပာျပေပးမွာပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း စစ္အစိုးရလက္ထက္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္ မႈေတြေၾကာင့္ ႏွစ္ေပါင္း အေတာ္ၾကာ အေမရိကန္က စီးပြါးေရး ပိတ္ဆို႔ အေရးယူတာ ခံေနရတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အစိုးရသစ္ တက္လာတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ လက္နက္ကလြဲၿပီး စီးပြါးေရးက႑ အေတာ္မ်ားမ်ားကို ျပန္လည္ၿပီး ရုတ္သိမ္းေပးေနရာကေန အခု အေမရိကန္ဘက္က စီးပြါးေရးဆုိင္ရာ ေနာက္တဆင့္တုိးၿပီး ေဆာင္ရြက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။
အာရွပစိဖိတ္ေဒသနဲ႔ စီးပြါးေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ တိုးျမွင့္္ဖို႔ မူဝါဒခ် လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ သမၼတအိုဘားမား ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိုဝင္ဘာလထဲမွာ လာေရာက္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဝန္ႀကီး Pritzker ကေတာ့ ဇြန္လထဲမွာ သြားေရာက္မွာျဖစ္ၿပီး အခုလို သြားေရာက္ရာမွာ CEO လို႔ေခၚတဲ့ အေမရိကန္ စီးပြါးေရး လုပ္ငန္းႀကီးေတြက အႀကီးအကဲေတြျဖစ္တဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြနဲ႔ အတူ သြားေရာက္မယ္လို႔ ေဟာေျပာပြဲမွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
"က်မဒီကေန႔ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ ေၾကညာမွာက ဇြန္လထဲမွာ အေမရိကန္- အာဆီယံ စီးပြါးေရးေကာင္စီနဲ႔ အေမရိကန္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြနဲ႔ အတူ က်မ အေရွ႕ေတာင္အာရွကို သြားမယ့္အေၾကာင္းပါ။ ဟႏြိင္း (Hanoi)ၿမိဳ႕နဲ႔ မနီလာ (Manila) ၿမိဳ႕အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုပါ သြားမွာပါ။"
ကမာၻ႔လူဦးေရထက္ထက္ေလာက္ေနထိုင္တဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသဟာ ကမာၻေပၚမွာ စီးပြါးေရး ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈ အလွ်င္ျမန္ဆံုးျဖစ္သလို အေမရိကန္ထုတ္ကုန္နဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈလိုလားသူ လူလတ္တန္းစား အမ်ားစုပါ ဒီေဒသတြင္းမွာ ရွိေနတာမို႔ အေမရိကန္က စီးပြါးေရးမွာ တိုက္ရိုက္ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏံွမႈေတြကို တိုးျမွင့္ႏုိင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနတာျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာပါတယ္။
အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံရာမွာ အဆင္ေျပေစဖို႔အတြက္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသထဲက ဒီမိုကေရစီလမ္းေပၚ အခုမွ ျပန္ၿပီး ေလွ်ာက္လွမ္းေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနရဲ့ စီမံခန္႔ခြဲေရးရံုးေတြကို ပထမဆံုး ဖြင့္လွစ္ဖို႔ ေရြးခ်ယ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
"က်မတို႔ရဲ့ ႏိုင္ငံရပ္ျခား ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဝန္ေဆာင္မႈ ရံုးအသစ္ေတြကို တရုတ္ႏိုင္ငံ Wuhan ၿမိဳ႕နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတြမွာ ႐ုံး ဖြင့္လွစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အာရွပစိဖိတ္ေဒသတလႊား ေနာက္ထပ္ ၁၀ေနရာမွာပါ ဖြင့္ဖို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။"
စီးပြါးေရး ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏံွမႈေတြ ေရရွည္ခိုင္မာေစဖို႔အတြက္ အာရွပစိဖိတ္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အေမရိကန္က ဘက္စံုပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနတာျဖစ္ၿပီး အာဆီယံကေတာ့ အေမရိကန္ရဲ့ အေရးအပါဆံုး စီးပြါးေရးမိတ္ဘက္ အျဖစ္ရွိေနတာပါ။
အာဆီယံဟာ ကမာၻမွာ အေမရိကန္ရဲ့ စတုတၳေျမာက္ အႀကီးဆံုး စီးပြါးေရးကုန္သြယ္ဖက္ျဖစ္တာမို႔ အခု အေမရိကန္အစိုးရက E3 လို႔လူသိမ်ားတဲ့ Expanded Economic Engagement initiative စီးပြါးေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ တုိးခ်ဲ႕ေရးလုပ္ေဆာင္မႈေတြ ကိုစတင္လိုက္ၿပီလို႔လည္း ဝန္ႀကီး Pritzker ကေျပာပါတယ္။
" E 3 ကေနတဆင့္ အာဆီယံ အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံေတြက အရာရွိေတြကို ကုန္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ လိုအပ္တဲ့ သင္တန္းေတြ ေပးဖို႔ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ ႏိုင္ငံတြင္း ပုဂၢလိကစီးပြါးေရး ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈက႑ ေကာင္းမြန္လာေအာင္ အေျခအေနေတြ ဖန္တီးေပးဖို႔ အေထာက္အကူေပးတဲ့ သေဘာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ထဲမွာပဲ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ့ စီးပြါးေရးအေဆာက္အအံုနဲ႔ အေကာက္ခြန္ဆိုင္ရာ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ၊ Google လို နည္းပညာထိပ္တန္းေရာက္ ကုမၸဏီေတြနဲ႔ လက္တြဲၿပီး စီးပြါးေရး ခိုင္မာေအာင္ ဘယ္လုိ လုပ္ရတယ္ ဆိုတာေတြကို အာဆီယံ စီးပြါးေရး ဝန္ႀကီးေတြကို လက္ေတြ႔ ျပသခဲ့ပါတယ္။"
အေမရိကန္အစိုးရကေရာ လာေရာက္ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမယ့္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကပါ အာဆီယံအဖြဲ႔ႀကီးအတြင္း ၂၀၁၅ခုႏွစ္မွာ ဘံုေစ်းကြက္တခု ထူေထာင္ႏုိင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အေမရိကန္အစိုးရဟာ သူ႔ႏုိင္ငံက ကုမၸဏီေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံရပ္ျခားရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ ေတြမွာ အရင္က ထဲထဲဝင္ဝင္ သိပ္ပါေလ့မရွိပါဘူး။ အခုေတာ့ အာဆီယံႏုိင္ငံေတြမွာ အစိုးရကိုယ္တုိင္ ႀကီးၾကပ္ပါဝင္ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ရွိလာေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။
မဲေခါင္ျမစ္ဝွမ္းေဒသမွာ ဗီယက္နမ္ ႏုိင္ငံရဲ႕ ေလစြမ္းအင္သံုး စီမံကိန္းအတြက္ General Electirc ကုမၸဏီကေနတဆင့္ ေဒၚလာ ၉၄သန္း ခ်ထားေပးတာနဲ႔ စင္ကာပူအေျခစိုက္ စြမ္းအင္ကုမၸဏီျဖစ္တဲ့ Kepple Offshore and Marine ကုမၸဏီကို ေဒၚလာ ၁၇၂သန္း ျပည္ပေခ်းေငြ ထုတ္ေပးတာမ်ိဳးေတြ လုပ္ၿပီး စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ေတြမွာ ေျပာင္းလဲ လုပ္ေဆာင္လာတာျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္သမၼတ Obama နဲ႔ ကန္-ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဝန္ႀကီး Penny Pritzker ။
Johns Hopkins တကၠသိုလ္က S...AIS (SAIS (Paul H. Nitze School of Advanced International Studies ) သုေတသနဌာနမွာ ၾကာသပေတးေန႔ က ျပဳလုပ္တဲ့ “အာရွပစိဖိတ္ေဒသ အေမရိကန္ အနာဂါတ္ စီးပြါးေရး ဆိုင္ရာ ေဟာေျပာပြဲ” မွာ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ႀကီး Penny Pritzker က အခုလိုေျပာၾကားလိုက္တာ ျဖစ္ၿပီး ဇြန္လထဲမွာ သူကိုယ္တိုင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္မွာ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစံု ကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က ေျပာျပေပးမွာပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း စစ္အစိုးရလက္ထက္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္ မႈေတြေၾကာင့္ ႏွစ္ေပါင္း အေတာ္ၾကာ အေမရိကန္က စီးပြါးေရး ပိတ္ဆို႔ အေရးယူတာ ခံေနရတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အစိုးရသစ္ တက္လာတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ လက္နက္ကလြဲၿပီး စီးပြါးေရးက႑ အေတာ္မ်ားမ်ားကို ျပန္လည္ၿပီး ရုတ္သိမ္းေပးေနရာကေန အခု အေမရိကန္ဘက္က စီးပြါးေရးဆုိင္ရာ ေနာက္တဆင့္တုိးၿပီး ေဆာင္ရြက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။
အာရွပစိဖိတ္ေဒသနဲ႔ စီးပြါးေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ တိုးျမွင့္္ဖို႔ မူဝါဒခ် လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ သမၼတအိုဘားမား ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိုဝင္ဘာလထဲမွာ လာေရာက္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဝန္ႀကီး Pritzker ကေတာ့ ဇြန္လထဲမွာ သြားေရာက္မွာျဖစ္ၿပီး အခုလို သြားေရာက္ရာမွာ CEO လို႔ေခၚတဲ့ အေမရိကန္ စီးပြါးေရး လုပ္ငန္းႀကီးေတြက အႀကီးအကဲေတြျဖစ္တဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြနဲ႔ အတူ သြားေရာက္မယ္လို႔ ေဟာေျပာပြဲမွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
"က်မဒီကေန႔ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ ေၾကညာမွာက ဇြန္လထဲမွာ အေမရိကန္- အာဆီယံ စီးပြါးေရးေကာင္စီနဲ႔ အေမရိကန္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြနဲ႔ အတူ က်မ အေရွ႕ေတာင္အာရွကို သြားမယ့္အေၾကာင္းပါ။ ဟႏြိင္း (Hanoi)ၿမိဳ႕နဲ႔ မနီလာ (Manila) ၿမိဳ႕အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုပါ သြားမွာပါ။"
ကမာၻ႔လူဦးေရထက္ထက္ေလာက္ေနထိုင္တဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသဟာ ကမာၻေပၚမွာ စီးပြါးေရး ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈ အလွ်င္ျမန္ဆံုးျဖစ္သလို အေမရိကန္ထုတ္ကုန္နဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈလိုလားသူ လူလတ္တန္းစား အမ်ားစုပါ ဒီေဒသတြင္းမွာ ရွိေနတာမို႔ အေမရိကန္က စီးပြါးေရးမွာ တိုက္ရိုက္ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏံွမႈေတြကို တိုးျမွင့္ႏုိင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနတာျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာပါတယ္။
အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံရာမွာ အဆင္ေျပေစဖို႔အတြက္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသထဲက ဒီမိုကေရစီလမ္းေပၚ အခုမွ ျပန္ၿပီး ေလွ်ာက္လွမ္းေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနရဲ့ စီမံခန္႔ခြဲေရးရံုးေတြကို ပထမဆံုး ဖြင့္လွစ္ဖို႔ ေရြးခ်ယ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
"က်မတို႔ရဲ့ ႏိုင္ငံရပ္ျခား ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဝန္ေဆာင္မႈ ရံုးအသစ္ေတြကို တရုတ္ႏိုင္ငံ Wuhan ၿမိဳ႕နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတြမွာ ႐ုံး ဖြင့္လွစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အာရွပစိဖိတ္ေဒသတလႊား ေနာက္ထပ္ ၁၀ေနရာမွာပါ ဖြင့္ဖို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။"
စီးပြါးေရး ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏံွမႈေတြ ေရရွည္ခိုင္မာေစဖို႔အတြက္ အာရွပစိဖိတ္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အေမရိကန္က ဘက္စံုပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနတာျဖစ္ၿပီး အာဆီယံကေတာ့ အေမရိကန္ရဲ့ အေရးအပါဆံုး စီးပြါးေရးမိတ္ဘက္ အျဖစ္ရွိေနတာပါ။
အာဆီယံဟာ ကမာၻမွာ အေမရိကန္ရဲ့ စတုတၳေျမာက္ အႀကီးဆံုး စီးပြါးေရးကုန္သြယ္ဖက္ျဖစ္တာမို႔ အခု အေမရိကန္အစိုးရက E3 လို႔လူသိမ်ားတဲ့ Expanded Economic Engagement initiative စီးပြါးေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ တုိးခ်ဲ႕ေရးလုပ္ေဆာင္မႈေတြ ကိုစတင္လိုက္ၿပီလို႔လည္း ဝန္ႀကီး Pritzker ကေျပာပါတယ္။
" E 3 ကေနတဆင့္ အာဆီယံ အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံေတြက အရာရွိေတြကို ကုန္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ လိုအပ္တဲ့ သင္တန္းေတြ ေပးဖို႔ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ ႏိုင္ငံတြင္း ပုဂၢလိကစီးပြါးေရး ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈက႑ ေကာင္းမြန္လာေအာင္ အေျခအေနေတြ ဖန္တီးေပးဖို႔ အေထာက္အကူေပးတဲ့ သေဘာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ထဲမွာပဲ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ့ စီးပြါးေရးအေဆာက္အအံုနဲ႔ အေကာက္ခြန္ဆိုင္ရာ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ၊ Google လို နည္းပညာထိပ္တန္းေရာက္ ကုမၸဏီေတြနဲ႔ လက္တြဲၿပီး စီးပြါးေရး ခိုင္မာေအာင္ ဘယ္လုိ လုပ္ရတယ္ ဆိုတာေတြကို အာဆီယံ စီးပြါးေရး ဝန္ႀကီးေတြကို လက္ေတြ႔ ျပသခဲ့ပါတယ္။"
အေမရိကန္အစိုးရကေရာ လာေရာက္ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမယ့္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကပါ အာဆီယံအဖြဲ႔ႀကီးအတြင္း ၂၀၁၅ခုႏွစ္မွာ ဘံုေစ်းကြက္တခု ထူေထာင္ႏုိင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အေမရိကန္အစိုးရဟာ သူ႔ႏုိင္ငံက ကုမၸဏီေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံရပ္ျခားရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ ေတြမွာ အရင္က ထဲထဲဝင္ဝင္ သိပ္ပါေလ့မရွိပါဘူး။ အခုေတာ့ အာဆီယံႏုိင္ငံေတြမွာ အစိုးရကိုယ္တုိင္ ႀကီးၾကပ္ပါဝင္ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ရွိလာေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။
မဲေခါင္ျမစ္ဝွမ္းေဒသမွာ ဗီယက္နမ္ ႏုိင္ငံရဲ႕ ေလစြမ္းအင္သံုး စီမံကိန္းအတြက္ General Electirc ကုမၸဏီကေနတဆင့္ ေဒၚလာ ၉၄သန္း ခ်ထားေပးတာနဲ႔ စင္ကာပူအေျခစိုက္ စြမ္းအင္ကုမၸဏီျဖစ္တဲ့ Kepple Offshore and Marine ကုမၸဏီကို ေဒၚလာ ၁၇၂သန္း ျပည္ပေခ်းေငြ ထုတ္ေပးတာမ်ိဳးေတြ လုပ္ၿပီး စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ေတြမွာ ေျပာင္းလဲ လုပ္ေဆာင္လာတာျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္သမၼတ Obama နဲ႔ ကန္-ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဝန္ႀကီး Penny Pritzker ။
အေမရိကန္
ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနရဲ့ ႏိုင္ငံတကာကုန္သြယ္မႈ
စီမံခန္႔ခြဲေရးရံုးကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပထမဆံုး ဖြင့္လွစ္ေတာ့မွာ
ျဖစ္ပါတယ္။
Johns Hopkins တကၠသိုလ္က S...AIS (SAIS (Paul H. Nitze School of Advanced International Studies ) သုေတသနဌာနမွာ ၾကာသပေတးေန႔ က ျပဳလုပ္တဲ့ “အာရွပစိဖိတ္ေဒသ အေမရိကန္ အနာဂါတ္ စီးပြါးေရး ဆိုင္ရာ ေဟာေျပာပြဲ” မွာ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ႀကီး Penny Pritzker က အခုလိုေျပာၾကားလိုက္တာ ျဖစ္ၿပီး ဇြန္လထဲမွာ သူကိုယ္တိုင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္မွာ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစံု ကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က ေျပာျပေပးမွာပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း စစ္အစိုးရလက္ထက္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္ မႈေတြေၾကာင့္ ႏွစ္ေပါင္း အေတာ္ၾကာ အေမရိကန္က စီးပြါးေရး ပိတ္ဆို႔ အေရးယူတာ ခံေနရတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အစိုးရသစ္ တက္လာတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ လက္နက္ကလြဲၿပီး စီးပြါးေရးက႑ အေတာ္မ်ားမ်ားကို ျပန္လည္ၿပီး ရုတ္သိမ္းေပးေနရာကေန အခု အေမရိကန္ဘက္က စီးပြါးေရးဆုိင္ရာ ေနာက္တဆင့္တုိးၿပီး ေဆာင္ရြက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။
အာရွပစိဖိတ္ေဒသနဲ႔ စီးပြါးေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ တိုးျမွင့္္ဖို႔ မူဝါဒခ် လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ သမၼတအိုဘားမား ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိုဝင္ဘာလထဲမွာ လာေရာက္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဝန္ႀကီး Pritzker ကေတာ့ ဇြန္လထဲမွာ သြားေရာက္မွာျဖစ္ၿပီး အခုလို သြားေရာက္ရာမွာ CEO လို႔ေခၚတဲ့ အေမရိကန္ စီးပြါးေရး လုပ္ငန္းႀကီးေတြက အႀကီးအကဲေတြျဖစ္တဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြနဲ႔ အတူ သြားေရာက္မယ္လို႔ ေဟာေျပာပြဲမွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
"က်မဒီကေန႔ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ ေၾကညာမွာက ဇြန္လထဲမွာ အေမရိကန္- အာဆီယံ စီးပြါးေရးေကာင္စီနဲ႔ အေမရိကန္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြနဲ႔ အတူ က်မ အေရွ႕ေတာင္အာရွကို သြားမယ့္အေၾကာင္းပါ။ ဟႏြိင္း (Hanoi)ၿမိဳ႕နဲ႔ မနီလာ (Manila) ၿမိဳ႕အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုပါ သြားမွာပါ။"
ကမာၻ႔လူဦးေရထက္ထက္ေလာက္ေနထိုင္တဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသဟာ ကမာၻေပၚမွာ စီးပြါးေရး ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈ အလွ်င္ျမန္ဆံုးျဖစ္သလို အေမရိကန္ထုတ္ကုန္နဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈလိုလားသူ လူလတ္တန္းစား အမ်ားစုပါ ဒီေဒသတြင္းမွာ ရွိေနတာမို႔ အေမရိကန္က စီးပြါးေရးမွာ တိုက္ရိုက္ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏံွမႈေတြကို တိုးျမွင့္ႏုိင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနတာျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာပါတယ္။
အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံရာမွာ အဆင္ေျပေစဖို႔အတြက္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသထဲက ဒီမိုကေရစီလမ္းေပၚ အခုမွ ျပန္ၿပီး ေလွ်ာက္လွမ္းေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနရဲ့ စီမံခန္႔ခြဲေရးရံုးေတြကို ပထမဆံုး ဖြင့္လွစ္ဖို႔ ေရြးခ်ယ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
"က်မတို႔ရဲ့ ႏိုင္ငံရပ္ျခား ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဝန္ေဆာင္မႈ ရံုးအသစ္ေတြကို တရုတ္ႏိုင္ငံ Wuhan ၿမိဳ႕နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတြမွာ ႐ုံး ဖြင့္လွစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အာရွပစိဖိတ္ေဒသတလႊား ေနာက္ထပ္ ၁၀ေနရာမွာပါ ဖြင့္ဖို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။"
စီးပြါးေရး ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏံွမႈေတြ ေရရွည္ခိုင္မာေစဖို႔အတြက္ အာရွပစိဖိတ္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အေမရိကန္က ဘက္စံုပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနတာျဖစ္ၿပီး အာဆီယံကေတာ့ အေမရိကန္ရဲ့ အေရးအပါဆံုး စီးပြါးေရးမိတ္ဘက္ အျဖစ္ရွိေနတာပါ။
အာဆီယံဟာ ကမာၻမွာ အေမရိကန္ရဲ့ စတုတၳေျမာက္ အႀကီးဆံုး စီးပြါးေရးကုန္သြယ္ဖက္ျဖစ္တာမို႔ အခု အေမရိကန္အစိုးရက E3 လို႔လူသိမ်ားတဲ့ Expanded Economic Engagement initiative စီးပြါးေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ တုိးခ်ဲ႕ေရးလုပ္ေဆာင္မႈေတြ ကိုစတင္လိုက္ၿပီလို႔လည္း ဝန္ႀကီး Pritzker ကေျပာပါတယ္။
" E 3 ကေနတဆင့္ အာဆီယံ အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံေတြက အရာရွိေတြကို ကုန္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ လိုအပ္တဲ့ သင္တန္းေတြ ေပးဖို႔ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ ႏိုင္ငံတြင္း ပုဂၢလိကစီးပြါးေရး ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈက႑ ေကာင္းမြန္လာေအာင္ အေျခအေနေတြ ဖန္တီးေပးဖို႔ အေထာက္အကူေပးတဲ့ သေဘာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ထဲမွာပဲ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ့ စီးပြါးေရးအေဆာက္အအံုနဲ႔ အေကာက္ခြန္ဆိုင္ရာ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ၊ Google လို နည္းပညာထိပ္တန္းေရာက္ ကုမၸဏီေတြနဲ႔ လက္တြဲၿပီး စီးပြါးေရး ခိုင္မာေအာင္ ဘယ္လုိ လုပ္ရတယ္ ဆိုတာေတြကို အာဆီယံ စီးပြါးေရး ဝန္ႀကီးေတြကို လက္ေတြ႔ ျပသခဲ့ပါတယ္။"
အေမရိကန္အစိုးရကေရာ လာေရာက္ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမယ့္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကပါ အာဆီယံအဖြဲ႔ႀကီးအတြင္း ၂၀၁၅ခုႏွစ္မွာ ဘံုေစ်းကြက္တခု ထူေထာင္ႏုိင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အေမရိကန္အစိုးရဟာ သူ႔ႏုိင္ငံက ကုမၸဏီေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံရပ္ျခားရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ ေတြမွာ အရင္က ထဲထဲဝင္ဝင္ သိပ္ပါေလ့မရွိပါဘူး။ အခုေတာ့ အာဆီယံႏုိင္ငံေတြမွာ အစိုးရကိုယ္တုိင္ ႀကီးၾကပ္ပါဝင္ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ရွိလာေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။
မဲေခါင္ျမစ္ဝွမ္းေဒသမွာ ဗီယက္နမ္ ႏုိင္ငံရဲ႕ ေလစြမ္းအင္သံုး စီမံကိန္းအတြက္ General Electirc ကုမၸဏီကေနတဆင့္ ေဒၚလာ ၉၄သန္း ခ်ထားေပးတာနဲ႔ စင္ကာပူအေျခစိုက္ စြမ္းအင္ကုမၸဏီျဖစ္တဲ့ Kepple Offshore and Marine ကုမၸဏီကို ေဒၚလာ ၁၇၂သန္း ျပည္ပေခ်းေငြ ထုတ္ေပးတာမ်ိဳးေတြ လုပ္ၿပီး စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ေတြမွာ ေျပာင္းလဲ လုပ္ေဆာင္လာတာျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္သမၼတ Obama နဲ႔ ကန္-ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဝန္ႀကီး Penny Pritzker ။
Johns Hopkins တကၠသိုလ္က S...AIS (SAIS (Paul H. Nitze School of Advanced International Studies ) သုေတသနဌာနမွာ ၾကာသပေတးေန႔ က ျပဳလုပ္တဲ့ “အာရွပစိဖိတ္ေဒသ အေမရိကန္ အနာဂါတ္ စီးပြါးေရး ဆိုင္ရာ ေဟာေျပာပြဲ” မွာ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ႀကီး Penny Pritzker က အခုလိုေျပာၾကားလိုက္တာ ျဖစ္ၿပီး ဇြန္လထဲမွာ သူကိုယ္တိုင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္မွာ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစံု ကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က ေျပာျပေပးမွာပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း စစ္အစိုးရလက္ထက္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္ မႈေတြေၾကာင့္ ႏွစ္ေပါင္း အေတာ္ၾကာ အေမရိကန္က စီးပြါးေရး ပိတ္ဆို႔ အေရးယူတာ ခံေနရတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အစိုးရသစ္ တက္လာတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ လက္နက္ကလြဲၿပီး စီးပြါးေရးက႑ အေတာ္မ်ားမ်ားကို ျပန္လည္ၿပီး ရုတ္သိမ္းေပးေနရာကေန အခု အေမရိကန္ဘက္က စီးပြါးေရးဆုိင္ရာ ေနာက္တဆင့္တုိးၿပီး ေဆာင္ရြက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။
အာရွပစိဖိတ္ေဒသနဲ႔ စီးပြါးေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ တိုးျမွင့္္ဖို႔ မူဝါဒခ် လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ သမၼတအိုဘားမား ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိုဝင္ဘာလထဲမွာ လာေရာက္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဝန္ႀကီး Pritzker ကေတာ့ ဇြန္လထဲမွာ သြားေရာက္မွာျဖစ္ၿပီး အခုလို သြားေရာက္ရာမွာ CEO လို႔ေခၚတဲ့ အေမရိကန္ စီးပြါးေရး လုပ္ငန္းႀကီးေတြက အႀကီးအကဲေတြျဖစ္တဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြနဲ႔ အတူ သြားေရာက္မယ္လို႔ ေဟာေျပာပြဲမွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
"က်မဒီကေန႔ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ ေၾကညာမွာက ဇြန္လထဲမွာ အေမရိကန္- အာဆီယံ စီးပြါးေရးေကာင္စီနဲ႔ အေမရိကန္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြနဲ႔ အတူ က်မ အေရွ႕ေတာင္အာရွကို သြားမယ့္အေၾကာင္းပါ။ ဟႏြိင္း (Hanoi)ၿမိဳ႕နဲ႔ မနီလာ (Manila) ၿမိဳ႕အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုပါ သြားမွာပါ။"
ကမာၻ႔လူဦးေရထက္ထက္ေလာက္ေနထိုင္တဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသဟာ ကမာၻေပၚမွာ စီးပြါးေရး ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈ အလွ်င္ျမန္ဆံုးျဖစ္သလို အေမရိကန္ထုတ္ကုန္နဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈလိုလားသူ လူလတ္တန္းစား အမ်ားစုပါ ဒီေဒသတြင္းမွာ ရွိေနတာမို႔ အေမရိကန္က စီးပြါးေရးမွာ တိုက္ရိုက္ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏံွမႈေတြကို တိုးျမွင့္ႏုိင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနတာျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာပါတယ္။
အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံရာမွာ အဆင္ေျပေစဖို႔အတြက္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသထဲက ဒီမိုကေရစီလမ္းေပၚ အခုမွ ျပန္ၿပီး ေလွ်ာက္လွမ္းေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနရဲ့ စီမံခန္႔ခြဲေရးရံုးေတြကို ပထမဆံုး ဖြင့္လွစ္ဖို႔ ေရြးခ်ယ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
"က်မတို႔ရဲ့ ႏိုင္ငံရပ္ျခား ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဝန္ေဆာင္မႈ ရံုးအသစ္ေတြကို တရုတ္ႏိုင္ငံ Wuhan ၿမိဳ႕နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတြမွာ ႐ုံး ဖြင့္လွစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အာရွပစိဖိတ္ေဒသတလႊား ေနာက္ထပ္ ၁၀ေနရာမွာပါ ဖြင့္ဖို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။"
စီးပြါးေရး ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏံွမႈေတြ ေရရွည္ခိုင္မာေစဖို႔အတြက္ အာရွပစိဖိတ္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အေမရိကန္က ဘက္စံုပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနတာျဖစ္ၿပီး အာဆီယံကေတာ့ အေမရိကန္ရဲ့ အေရးအပါဆံုး စီးပြါးေရးမိတ္ဘက္ အျဖစ္ရွိေနတာပါ။
အာဆီယံဟာ ကမာၻမွာ အေမရိကန္ရဲ့ စတုတၳေျမာက္ အႀကီးဆံုး စီးပြါးေရးကုန္သြယ္ဖက္ျဖစ္တာမို႔ အခု အေမရိကန္အစိုးရက E3 လို႔လူသိမ်ားတဲ့ Expanded Economic Engagement initiative စီးပြါးေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ တုိးခ်ဲ႕ေရးလုပ္ေဆာင္မႈေတြ ကိုစတင္လိုက္ၿပီလို႔လည္း ဝန္ႀကီး Pritzker ကေျပာပါတယ္။
" E 3 ကေနတဆင့္ အာဆီယံ အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံေတြက အရာရွိေတြကို ကုန္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ လိုအပ္တဲ့ သင္တန္းေတြ ေပးဖို႔ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ ႏိုင္ငံတြင္း ပုဂၢလိကစီးပြါးေရး ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈက႑ ေကာင္းမြန္လာေအာင္ အေျခအေနေတြ ဖန္တီးေပးဖို႔ အေထာက္အကူေပးတဲ့ သေဘာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ထဲမွာပဲ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ့ စီးပြါးေရးအေဆာက္အအံုနဲ႔ အေကာက္ခြန္ဆိုင္ရာ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ၊ Google လို နည္းပညာထိပ္တန္းေရာက္ ကုမၸဏီေတြနဲ႔ လက္တြဲၿပီး စီးပြါးေရး ခိုင္မာေအာင္ ဘယ္လုိ လုပ္ရတယ္ ဆိုတာေတြကို အာဆီယံ စီးပြါးေရး ဝန္ႀကီးေတြကို လက္ေတြ႔ ျပသခဲ့ပါတယ္။"
အေမရိကန္အစိုးရကေရာ လာေရာက္ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမယ့္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကပါ အာဆီယံအဖြဲ႔ႀကီးအတြင္း ၂၀၁၅ခုႏွစ္မွာ ဘံုေစ်းကြက္တခု ထူေထာင္ႏုိင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အေမရိကန္အစိုးရဟာ သူ႔ႏုိင္ငံက ကုမၸဏီေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံရပ္ျခားရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ ေတြမွာ အရင္က ထဲထဲဝင္ဝင္ သိပ္ပါေလ့မရွိပါဘူး။ အခုေတာ့ အာဆီယံႏုိင္ငံေတြမွာ အစိုးရကိုယ္တုိင္ ႀကီးၾကပ္ပါဝင္ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ရွိလာေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။
မဲေခါင္ျမစ္ဝွမ္းေဒသမွာ ဗီယက္နမ္ ႏုိင္ငံရဲ႕ ေလစြမ္းအင္သံုး စီမံကိန္းအတြက္ General Electirc ကုမၸဏီကေနတဆင့္ ေဒၚလာ ၉၄သန္း ခ်ထားေပးတာနဲ႔ စင္ကာပူအေျခစိုက္ စြမ္းအင္ကုမၸဏီျဖစ္တဲ့ Kepple Offshore and Marine ကုမၸဏီကို ေဒၚလာ ၁၇၂သန္း ျပည္ပေခ်းေငြ ထုတ္ေပးတာမ်ိဳးေတြ လုပ္ၿပီး စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ေတြမွာ ေျပာင္းလဲ လုပ္ေဆာင္လာတာျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္သမၼတ Obama နဲ႔ ကန္-ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဝန္ႀကီး Penny Pritzker ။
No comments :
Post a Comment